Celâleddin Çelik
İstanbul’un en eski ve en önemli mezarlıklarından biri olan Eyüp Mezarlığı için, yüzyıllar boyunca oluşmuş bir ölüm şehri denilebilir. Osmanlı’dan bugüne uzanan bu alan, hem İslam şehir anlayışının hem de İstanbul’un ruh coğrafyasının en derin katmanlarını barındırır. Ancak zaman içinde eklenen düzensiz ekler, kontrolsüz tabelalar, niteliksiz kent mobilyaları bu kadim mekânın sessiz düzenini zedelemiştir.
Proje, Eyüp Mezarlığı’nı yeniden okunabilir, hissedilebilir ve gezilebilir bir bütün haline getirmeyi amaçlar. Mezarlık artık yalnızca bir defin alanı değil, geçmişle temas kurulan, İstanbul’un hafızasında bir yürüyüşe çıkılan bir açık hava müzesi olarak ele alınmıştır.
Tasarım, mezarlığın karakterine saygılı, sade ama belirleyici dokunuşlardan oluşur. Tüm yönlendirmeler, çeşmeler, oturma elemanları, bilgilendirme panoları ve aydınlatma birimleri bu bütünlük içinde tasarlanmıştır. Her bir eleman, taş ve metalin asal birlikteliğinde biçimlenir, malzeme seçimiyle hem çevreye uyum sağlar hem de kalıcılık hissini güçlendirir.
Yönlendirme elemanlarında kullanılan tipografi ve ikonografi, Eyüp’ün tarihsel kimliğinden ilham alır. Geleneksel bir formdan değil, bu formun sessiz vakarından beslenir. Tasarım, gösterişten uzak ama sahici bir zarafet taşır.
Yeni tasarlanan sistem karmaşayı ortadan kaldırarak ziyaretçiye sade bir rehberlik sunar. Böylece Eyüp Mezarlığı, yeniden mekânsal bir vakar kazanır, taş, ışık ve sessizliğin iç içe geçtiği bir anlam peyzajı haline gelir.
